Veritabani

- Daginik sekilde duran ve ise yaramaz halde olan bilgilerin, islenebilir içinde arama yapilabilir, siralanabilir hale gelmesini saglayan yardimci bir programdir.

-Ayni zamanda bilgileri kullaniciya taze ve hizli bir sekilde ulastirmasindan sorumludur.

" Veritabani Porgrami "

Siniflandirilmis ve bölümlendirilmis bilgileri düzgün bir sekilde bilgisayarda saklamamizi saglayan programdir. Bilgileri standart hale getirerek hem bilgisayarin hemde kullanicilarin rahatlikla anlayacagi sekle dönüstürür.

Microsoft Access

Microsoft Access güçlü, kolay kullanima sahip bir veritabani programidir. Excel ve Word'de yapilmasi güç olan iseri accessle rahatlikla yapabiliriz. Access, ofis programinin bir parçasi oldugu için, excel ve word ile bazi ortak yanlari vardir. Fakat access;te kaydedilen bir bilgiyi analiz etme ve yazdirma islemleri diger ofis bilesenlerine göre daha kolaydir.

Veritabani nesneleri

1. Tablolar : Tablolar verileri satir ve sütün haline saklar. Benzer bilgiler ayni tabloda  tutulur. Mesela, müsteriler tablosunda isimleri, telefonlari ve adresleri saklanirken, mal tablosunda ise malin kodlari, isimleri ve fiyatlari saklanabilir.
2. Sorgular : Bir tablodaki veriler belli bir sart ile islenerek sonuç kayitlari ekranda gösterilir. Mesela; müsteriler tablosunda "Mardin" ilindeki müsterilerin isimlerin listelenmesi gibi.
3. Formlar : Tablolara veya sorgulara veri sayfasi görünümü ile islem yapmak yerine, daha renkli bir arabirim olan formlar kullanilabilir. Bu sayede Access ile baska bir dile ihtiyaç kalmadan "Görsel Programlama"  yapilmasi mümkün olur.
4. Raporlar : Tablo veya sorgunun sonucunu yazici çiktisi olarak görmemizi saglar.
5. Sayfalar : Internet veya intranette verilen web sayfasi olarak yayimlanmasi saglanabilir. Ister asp, ister xml veya javasciprit destekli sayfalar hazirlanabilir.
6. Makrolar : Tek komut ile islemlerin otomatik hale gelmesini saglanir. Mesela bir dügme tiklanmasi ile tablo açilip yazirma islemi baslatilir.
7. Modülleri : Makrolar gibi modüllerde normal özelliklerin haricinde özel komutlar hazirlanabilmesini saglar. Ofis içinde var olan Visual Basic benzeri bir dil ile program yazilarak modül olusturulabilir.
8. Veri : Veritabaninda saklanan e küçük bilgi parçasidir.
9. Kayit : Verilerden olusan birbiri ile ilgili veritabani yapidir.
10. Tablo : Kyitlari pes pese birlesmesi ile olusan verilerin saklandigi veritabani nesnesidir.
11. Alan : Biri verinin kaydolmasi için gerekli biçimi ve türü belirlemis kisimdir.

Veri Tabani Planlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• ilk kural olabildigince parçalamaktir. Örn : Adres(Cadde/Mahalle/Apartman/Sokak/Daire/No/Il/Ilçe/Il) Bölmek daha mantiklidir. Çünki isme göre arama yapmak istedigimizde, zor degilken adrese göre siralama yapmak istedigimizde adres alani tek parçadan olusuyorsa bunun mümkün olamayacagini görüyoruz.
• Ikinci kural ise olabildigince çifr bilgilere sahip tablo yapmamak, diger bir deyisle bilgileri alt tabloya bölmek gerekir, Böylelikle bellek ve disk alanini daha tutumlu kullanmis oluruz.

Tablo Tasarlarken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

1. Veri Tabaninin amacina karar veriniz. Saklanacak veriler ile ilgili rapor veya liste olusturduktan sonra veri tabani olusturmaya baslayiniz.
2. Veri Tabaninizin kabaca kagida tasarimini ciziniz. Büyük bir kutu içine hücreler cizerek bir tabloda neler olacagini kagit kagit üzerine gösteriniz. Çizimlerinizde olabildigince detayli olun.
3. Hangi alanlara ihtiyaciniz var karar veriniz, Alanlarin sayisal metin ve tarih gibi türlerini düsününüz.
4. Hangi tablolara ihtiyaciniz oldugunu karar veriniz. Her tablo bir konuya ait olmalidir. Bilgiler kendilerine ait tablolarda saklanmalidir.
5. Her tablonun Birincil Anahtar olmasi tavsiye edilir.Yani her kaydin tekil bir degere sahip olan anahtar alani olmalidir.
6. Tablolar arasinda iliskilendirmeyi belirleyiniz.
7. Her alan veya sütünda ayni tür bilgi olmalidir.
8. Olabildigince bilgileri parcaya ayiriniz. Bu sayede tablonun filtrelenmesi ve düzenlenmesi daha kolay hala gelecektir.
9. Ayni bilgilerin tekrarlandigi tablolar yapmayiniz. Birden fazla tablolar kullanarak alt tablolar kullaniniz.
10. Alan adlar verirken adlandirmayi yapmayiniz. Ayni ismin baska bir yerde daha kullanilmasi karisikliga neden olabilir.

Tablo Iliskileri

Iki veya daha fazla tablo ortak alanlar ile birbirine baglanir.

Örnegin ögrenci numaralari birbirine baglayarak iki farkli tablo arasinda iliski saglanabilir. Bir tablo ilk açildiginda "Birincil Anahtara göre" sirali olarak gelir.

Veritabanin Amaçlari

Bilgi Saklamak : Ayni amaç için benzeri bilgiler saklanir. Bu kisisel bilgilerde olabilir, binlerce müsterinin bilgileride olabilir. Veritabanina kayit ekleme, silme ve güncelleme islerini kolaylastirir.

Bilgi Bulmak : Kolayca istenilen bilgiye ulasilabilir. Isme veya bir numaraya göre aranabilecegi gibi birden fazla sart belirlenerek de arama yapilabilir. Mesela ismi "R" ile baslayan, yasi "30"zun altinda olan müsterileri bulmak gibi.

Analiz etmek ve yazirmak : Bilgiler üzerinde hesaplama islemleri yapabiliriz. Mesela bir ildeki satis miktarinin %5;sini hesaplamak gibi. Ayrica sonuçlarin profesyonel görünümünde çiktisinida alabilirsiniz.

Bilgi Yönetimi Yapmak : Büyük miktardaki bilgiyi rahatlikla yönetebiliriz. Bir kaç tusa basarak alan kodu 216 olan binlerce müsterinin telefonlarini 212 yapabilirsiniz.

Bilgi Paylasmak : Tek kullanici olarak islem yapilabilecegi gibi, birçok kullanici ayni anda ayni veri tabanina baglanarak islem yapabilir.

Tablo Tasarimi Ilkeleri

1. Tablo yinelenen(Tekrarlanan) bilgileri içermemelidir.
2. Her bilgi parçasi bir tabloda saklandigindan, bunu tek bir yerden güncellestirebiliriz. Bu çok daha faydalidir ve böylece farkli bilgi içeren yinelenen giris olasiligi olmaz. Örnegin müsterinin adresini veya telefon numarasini bir defa ve bir tabloda saklamak daha iyi fikirdir.
3. Her tabloda bir konu hakkinda bilgi içermelidir. Örnegin müsterinin adreslerini müsteri siparislerinden farkli tabloda saklayabilirsiniz. Böylece bir siparisi sildiginizde, müsteri hakkinda bilgi etkilenmemis olur.

Veri türleri

Metin : Yazi ve rakamlarin karisik kullanilabildigi üzerinde hesaplama yapilamayan veri türüdür. Maksimum alacagi deger 255 karakterdir.

Not : Çok satirdan olusan metin ve sayi girilebilen veri türüdür. Haber içeriginin girilmesi gibi

Sayi : Üzerinde matemetiksel isem yapilabilen verilerdir.

Tarih/Saat : Içinde saat ve tarih bilgisi tutan veri türüdür. 100 ile 9999 yillari arasinda bilgi saklayabilir.

Para Birimi : Virgülden önce 15, virgülden sonra 4 basamakli saklayabilen üzerinde matematiksel islem yapilabilen bir veri türüdür.

Otomatik Sayi : Tabloya bir kayit eklendiginde deger kendiliginden 1 artan veya rastgele artan kullanici tarafindan degistirilemeyen bir alandir.

Evet/Hayir : Içinde sadece dogru/yanlis evet/hayir veya açik/kapali gibi bilgi saklayabilen veri türüdür. Örnek askerlik ve medeni hali gibi haller evet/hayir veri türü ile kontrol edilebilir.

Ole Nesnesi : Fotograf saklamak için kullanilan bir veri türüdür. Ayni zamanda pdf,word,excel gibi dosyalarda eklenebilir.

Köprü : Adresleri linkli olarak saklamak istedigimizde tutulmasina kolaylik saglar.

Arama Sihirbazi : Açilir menü seklinde verilerin tutulmasina kolaylik saglar.

Tablo : Bir veritabaninda bilgilerin tutuldugu ana nesnedir. Yani veritabanin kalbidir. Tablolar alanlardan meydana gelir. Bir konuda planli ve matiksal olarak tasarlanan birden fazla, tek tabloda bir araya gelir.

Arama sihirbazi : Veri girisini kolaylastiran ve hatali girisi önleyen bir özelliktir.

Birincil Anahtar ve Dizinler

• Tek deger alabilen ve genellikle sayisal türden seçilen alanlar birincil alantar olarak seçilir.
• Tablonun temel siralama alanidir. Tablonun iliskilendirilmesinde bu alan gereklidir.
• Bir tabloda sadece bir adet "Birincil Anahtar" vardir.
• Birincil anahtar birden fazla alandan olusabilir.
• Arama ve Siralama islemlerini hizlandirdigi için bazi alanlarin sirali özelligi aktif hale getirebiliriz.
• Örnegin müsteri isimleriyle çok sik arama yapiliyorsa soyad alani aktif olmalidirç
• Tabloda çok fazla sirali alan tanimlayiniz. Arama ve Siralama islemleri yavaslar.
• Not,köprü ve ole nesnesi türünde alanlar siralanamaz ve Birincil Anahtar olarak kullanilamaz.
• Birincil Anahtar otomatik olarak siralanir.
• Sirali alanlar ile isterseniz ayni kaydin tekrarlanmasini saglayabiliriz. Örnegin bu sayede müsterinin ayni tc kimlik numarasina sahip olmasi engellenebilir.

Tablo Iliski Türleri

Birden Bire : Ana Tablodaki bir kayit, diger tabloadaki bir kayit ile iliskilendirilir. Iliskili her iki alan birincil anahtar olmalidir. Bu tür iliski çok sik kullanilmaz. Çünki bilgileri ayri tabloda degilde tek tabloda saklamak daha kolaydir. Örn: Her müsterinin tek kredisi vardir.

Birden Çoga : Ana tabloadaki bir kayit diger tabloada bir veya daha fazla kayit ile iliskilidir. En çok kullanilan iliski türüdür. Örn : Her müsterinin bir veya daha fazla siparis bilgisi vardir.

Çoktan Çoga : Bir veya daha fazla kayit diger tabloadaki bir veya daha fazla kayit ile iliskilidir. Sik kullanilmayan bir türdür. Örn : Her satis elamani bir çok ürün satar, her üründe bir çok satis elemani tarafindan saklanir.