Domain islemleri, uluslararasi düzeyde organize olmus Internet Tahsisli Sayilar ve Isimler Kurumu – ICANN tarafindan belirlenen prosedürler çerçevesinde yürütülmektedir.
Bu prosedürler ilgili otorite tarafindan belirlenmis, dünya çapinda geçerligi olan, degistirilemeyen kurallardir ve tüm domain uzantilari için baglayicilik arz etmektedirler.
Domainler, kayit sürelerinin bitimini takiben tüm yönetim haklarini kaybederler. Kayit süresi dolan domainler üzerinde kontak bilgisi düzenleme, dns degisikligi gibi domainler için hayati öneme sahip hiçbir moderasyon YÜRÜTÜLEMEZ. Böyle bir durum ile karsilasmamak için en ideal olan domaini süre bitiminden önce uzatmaktir.
Domainlerin hak sahipliginin tamamen kaybolmasi ise 80 günlük sürecin sonunda gerçeklesmektedir.
Kayit süresi dolan ve ilgili prosedürler çerçevesinde geri alma islemi baslatilmamis bir domain üzerindeki sahipligin kaybolmasi ve ilgili domainin bosa düsmesi durumunda domain, uzanti politikasina uygun olarak herhangi bir kullanici tarafindan yeniden kaydettirilebilir.
Peki domain sahibinin süresini uzatmadigi bir domain kesin bosa düser mi? Bu sorunun yaniti ise hayir. Bunun sebebini ve süresi dolan bir domainin yasayacagi süreçleri açiklayalim;
Domain Prosedürleri
Active Status (Aktif) :Domain kayitlidir ve herhangi bir düsme asamasina girmemistir. Bu sürecin herhangi bir aninda domain sahibi, domainin süresini normal fiyatlandirma üzerinden uzatabilir. Domain ile ilgili tüm yönetim islemlerini gerçeklestirebilir.
On-Hold Period : Süresi dolan bir domain on-hold periyoduna girer. Bu sürece girildiginde 30 ila 45 gün arasinda (bu süre firmadan firmaya degisebilir.) domain sahibine süre taninir. Bu süre zarfinda sahibi tarafindan uzatilabilir. ( Bazi firmalarda direk süreyi uzatir ve status kismi aktive olarak görünmeye devam eder. Fakat aslinda domain on-hold statusündedir. )
Redemption Period : Yukarida verilen süre zarfinda uzatilmayan domainler için yenilenebilecegi son süreçtir. Bu süre içerisinde yine domain sahibi tarafindan 80 USD + KDV bir ceza ücreti ile yeniden uzatilabilir. Bu sürecin süreside yine firmadan firmaya degiserek 30-40 gündür. Bu süre sonunda da sahibi tarafindan uzatilmayan bir domaine sahibi hiç bir hak talep edemez.
Pending Delete : Yukaridaki süreçler sonunda süresi uzatilmayan domainler için düsme, yani silinme sürecidir. Pending Delete sürecine giren domain 5 gün sonunda bosa düser (silinir).
Simdi gelelim her süresi uzatilmayan domainin silinmeyecegi meselesine. Bazi domainler degerlidir ve firmalar tarafindan bosa düsürülmek istenmez. Düsürülmeden önce son bir defa satiliga çikartilir (pre-release). Örnek vermek gerekirse; emlak.com domaininin yillik ödemesi yapilmaz ve sahibi tarafindan uzatilmaz, yukarida belirtilen on-hold ve redemption period dönemlerinde de ödeme yapilmazsa, sahibinin bu domain üzerinde hiçbir hakki kalmamis olur. Insiyatif tamamen domainin kayit edildigi firmaya geçer.
Her firma bu islemi yapmiyor tabiki. Takip ettiginiz domain özellikle Godaddy, Namejet ve Snapnames’in anlasmali oldugu firmalarda ise, muhakkak düsürülmeden önce pre-release’e çikacak, yani açik artirmali satisa sunulacaktir.
Okanduzgun.com olarak her zaman domain kullanicilarina tavsiyemiz, uzun soluklu, özellikle kurumsal kimligi olan, ya da firmalarina ait önemli domainleri tescil edilirken kayit sürelerini genis tutmalari ve herhangi bir sikinti yasamamalari adina uzatma islemini bekletmeden, zamaninda gerçeklestirmeleridir.